وَ اتَّبَعْتُ مِلَّهَ آبائِی إِبْراهِیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ

از آیه فوق نکات زیر قابل برداشت است

1-رسیدن به حقّ، در گرو شناخت باطل و ترک آن است. تَرَکْتُ مِلَّهَ قَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ وَ اتَّبَعْتُ مِلَّهَ …

2-جدّ انسان، در حکم پدر انسان است و «أب» به او نیز اطلاق شده است.

3-انبیا باید از خاندان پاک باشند.

4-پیامبران الهی از یک هدف برخوردارند.

وَ اتَّبَعْتُ مِلَّهَ آبائِی إِبْراهِیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ

این همان روشی است که پیامبر صلی الله علیه و آله نیز در معرّفی خود به کار می برد و می فرمود: من همان پیامبر امّی هستم که نام و نشانم در تورات و انجیل آمده است. سیدالشهدا حسین ابن علیّ علیهما السلام در کربلا و امام سجاد علیه السلام نیز در برابر مردم شام، خود را چنین معرّفی کردند: «انا ابن فاطمه الزّهرا»

يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا هُوَ اللَّهُ وَ الشَّيْطَانُ وَ الْحَقُّ وَ الْبَاطِلُ وَ الْهُدَى وَ الضَّلَالَةُ

در این روایت شریفه همه صفات خوب و همه صفات مقابل آن یعنی صفات بد ذکر شده و هر کس صفات خوب و پسندیده را در خود ایجاد کند صفات خدایی و رضای خدا را برای خود رقم زده و هر کس صفات پست و فرو مایه را در خود ایجاد کند صفات شیطانی و رضای شیطان را برای خویش فراهم آورده است. مراقب باشیم که کدام یک را برای زندگی خود که مقدمه ای است برای زندگی آخرت انتخاب میکنیم دنیا با تمام زرق و برقش پایان خواهد یافت و ما می مانیم و اعمالمان و روز حساب و کتابی که قطعا وجود دارد. مراقب خود باشیم.

ذلِکُما مِمّا عَلَّمَنِی رَبِّی

از این آیه شریفه می توان نکات زیر را دریافت نمود.

1-گاهی برای تأثیرگذاری بیشتر، لازم است انسان قدرت علمی و کمالات خود را به دیگران عرضه کند. (اول پیشگویی غذای زندانیان را کرد بعد تعبیر خواب و دعوت به خدا)

2-از علم خود برای بهره رساندن به دیگران استفاده کنیم. (تعبیر خواب علم حضرت یوسف بود)

3-معلومات و دانسته های خود را از خدا بدانیم.

4-هدف از آموزشها نیز پرورش است.

قالَ لا یَأْتِیکُما طَعامٌ تُرْزَقانِهِ إِلاّ نَبَّأْتُکُما بِتَأْوِیلِهِ قَبْلَ أَنْ یَأْتِیَکُما

سؤال: چرا حضرت یوسف علیه السلام خواب آنان را فوری تعبیر نکرد و آن را به وقتی دیگر و ساعتی بعد موکول کرد؟

پاسخ: فخررازی در تفسیر کبیر،چند وجه برای آن بیان کرده است:

1.می خواست آنها را در انتظار قرار دهد تا کمی تبلیغ و ارشاد کند، شاید شخص اعدامی ایمان آورد و با حسن عاقبت از دنیا برود.