? چند نکته در مورد مستحبات و برخی آداب ماه مبارک
? یکی از مستحباتی که خیلی از مومنین رعایت میکنند این است که اگر دم افطار کسی سر سفره منتظر باشد یا روزه دار بخاطر گرسنگی شدید نتواند نماز با توجه بخواند، بهتر است اول افطار کند بعد نماز بخواند.
فقط این نکته را باید اضافه کرد که تا جاییکه ممکن است بهتر نماز را در وقت فضیلت آن بخواند. (در این سایت (https://intime.ir/) میتوانید با انتخاب روش محاسبه و نمایش سفارشی، پایان وقت فضیلت نمازها را ملاحظه کنید.)
? سحری خوردن در ماه مبارک در روایات زیادی مورد تاکید قرار گرفته، حتی اگر فقط به قدر جرعه ای آب یا مقداری خرما باشد.
? در همین راستا در برخی روایات اشاره شده خواب قیلوله برای روزه دار مستحب است. این جدا از این نکته است که خواب روزه دار عبادت محسوب میشود.
(خواب قیلوله خواب کوتاه دم ظهر است).
? برای افطاری دادن به روزه دار، پاداش های عجیبی در روایات آمده: از ثوابی معادل ثواب آن روزه دار تا ثواب آزاد کردن سی بنده یا بخشش گناهانی که تا آن زمان مرتکب شده و دعای جمعی از ملائک برای او، و در برخی روایات ثواب این کار از ثواب روزه ای که خود شخص گرفته هم بیشتر دانسته شده.
? جالب این است که این ثواب لزوما برای یک افطاری مفصل و سیر کردن روزه دار نیست و اصل افطاری دادن مهم است، برای همین در برخی روایات تصریح شده این ثواب حتی به کسی که با یک جرعه آب یا چند دانه خرما افطاری میدهد نیز میرسد.
✅ خلاصه اینکه گاهی ساده گرفتن باعث میشود از برکات معنوی بیشتری در این ماه بهره مند شویم. توجه به این نکته برای تلاوت قرآن و دعا خواندن بسیار مهم است و میشود با تقسیم کردن اعمال مستحبی که انجامشان سخت است، از آنها بهره برد:
? مثلا یک جا خواندن یک جزء قرآن در روز برای برخی سخت است، ولی میتواند در ساعات مختلف چند صفحه بخواند و اگر در نهایت اگر ختم کامل نکرد بهتر از این است که بخاطر سختی تلاوت یک جزء در روز، از اصل تلاوت محروم شود.
? یا مثلا به این شکل میشود هر سحر مقداری – حتی یک صفحه – از دعای ابوحمزه را خواند که دعای بسیار دلنشین و عمیقی است و حال معنوی خوشی به روزه دار میدهد، دعایی که بخاطر حجم زیادش عموما کمتر به آن توجه میشود.
?یا مثلا دم سحر – که از بهترین ساعتهاست خصوصا در ماه مبارک رمضان – سه رکعت نشسته نمازشب خواند و از فضیلت بسیار زیاد نماز شب در سحر ماه مبارک محروم نماند.
(انشالا در مورد این نمازشبهای سرعتی بعدتر مینویسم).
#آداب #روزه #ماه_مبارک_رمضان
? آیا میشود تا دم اذان صبح تلویزیون و رادیو سحری خورد؟
? آیا میشود با شروع اذان صبح در تلویزیون و رادیو نماز صبح خواند؟
? زمان “امساک” چیست و آیا لازم است “احتیاط” کرد و سحری را زودتر تمام کرد و نماز صبح را دیرتر از اذان صبح خواند؟
? آیا با شروع اذان مغرب از رادیو یا تلویزیون، میشود شروع به افطار کرد یا نماز مغرب خواند؟
✅ در مورد اذان مغرب که کلا مشکلی نیست و با شروع اذان میشود افطاری خورد یا نماز خواند و جای احتیاطی هم نیست.
✅ در مورد نماز صبح هم پاسخ کوتاه و “بی دردسر” این است که: مکلف میتواند تا لحظه اذان صبح سحری بخورد، و از لحظه اذان صبح نماز صبح بخواند.
? مهم این است که یقین یا اطمینان عقلایی پیدا کند به اینکه وقت اذان صبح شده
? حالا این یقین یا اطمینان را با اذان تلویزیون یا رادیو به دست بیاورد، یا خودش مثلا افق را ببیند یا به موذنی اعتماد کند که یقین دارد بلد است.
? این وظیفه و تکلیف شرعی ماجراست، حالا اگر کسی خواست در مورد اذان صبح قدری احتیاط کند، میتواند چند دقیقه زودتر از اذان صبح دست از سحری خوردن بکشد و چند دقیقه بعد از اذان صبح نماز صبح بخواند تا یقین کند هم سحری ش به صبح نرسیده و هم نماز صبحش پیش از وقت نبوده.
? اما نباید فراموش کرد که برای کسی که یقین یا اطمینان به اذان صبح دارد، این احتیاط لازم نیست.
? وقت امساک چه شد؟
✂️ وقت امساک به زمانی گفته میشود که برای کسی که بخواهد پیش از اذان صبح احتیاط کند گفته میشود، احتیاطی که گفته شد لازم نیست. چرا عده ای دنبال وقت امساک هستند؟ این نکته در جواب “دردسرساز” ماجرا معلوم میشود.
#احکام #روزه #ماه_مبارک_رمضان #اذان
⭕️ پس چرا عده ای می گویند باید نسبت به اذان صبح اعلامی از رادیو و تلویزیون احتیاط کرد؟
⚠️ ⚠️ هشدار: دانستن این بخش از ماجرا کمکی به حکم شرعی ای که قبلتر گفته شد نمیکند، فقط باعث شک و دردسر میشود، پس چرا مینویسم؟ برای اینکه برای خیلی ها سوال است.
? ماجرا از اینجا شروع میشود که اذان صبح از لحاظ فقهی معنی روشنی دارد:
✅ وقتی که پس از فجر کاذب، فجر صادق رویت شود زمان اذان صبح است.
? خیلی هم روشن نبود؟ بخاطر است که دو اصطلاح مبهم فجر کاذب و صادق را داریم که بدون رسم شکل سعی میکنم توضیح بدم:
? فجر اول یا کاذب نور سپیدی است که در مشرق ظاهر میشود و عمود و رو به بالا است و بعد از لحظاتی محو میشود.
? دقایقی بعد، فجر دوم یا فجر صادق ظاهر میشود که نور سپیدی است که از سمت شرق ظاهر و در آسمان پهن میشود و به مرور نور آن بیشتر میشود تا به طلوع خورشید منجر شود، که ظاهر شدن خورشید در خط افق است.
♦️ دیدن فجر صادق و کاذب در بسیاری از شهرهای امروزی سخت است، برای درک بهتر تفاوت دو فجر، به تصویر ضمیمه پست دقت کنید، طلوع آفتاب هم که معرف حضور است قطعا.
✅ با این توضیح روشن میشود که خورشید در وقت اذان صبح یا همان فجر صادق، زیر خط افق است و با خط افق چند درجه فاصله دارد و وقتی به خط افق برسد طلوع خورشید میشود.
? راه سنتی! به دست آوردن اذان صبح این است که مکلف در جایی که کوه و آلودگی نوری و هیچ مانع دیگری در افق نباشد، فجر صادق را بببند. ولی این کار برای اکثر مکلفین شدنی نیست. اینجا بود که مومنین به فکر راه حل بهتری افتادند: با محاسبات نجومی به دست بیاورند که فجر صادق چه زمانی رخ میدهد.
♨️ اما در حالیکه انتظار میرفت با مطرح شدن محاسبات نجومی مشکل حل شود، متاسفانه مشکل بزرگتری شروع شد: منجمین در اینکه خورشید در فاصله “چند درجه” تا افق باید باشد که فجر صادق رخ بدهد اختلاف نظر اساسی پیدا کردند و این اختلاف نظر باعث شد زمان فجر صادق و اذان صبحی که هر گروه محاسبه کرد، با دیگران تفاوتی چند دقیقه ای داشته باشد.
? شاید بهتر باشد برای روشن تر شدن مسئله، مصداقی جلو برویم: طبق محاسبه موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران زاویه فجر 17.7 درجه زیر افق است. موسسه لوا میگوید طبق محاسبه شان 16 درجه زیر افق صحیح است. طبق نظر اول طلوع فجر حدود 10 دقیقه (بسته به فصل) زودتر میشود.
صدا و سیما اذان صبح را بر اساس محاسبات موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تنظیم میکند، ولی موسسه لوا تلاش کرده با رصدهای متعدد، اثبات کند این اذان “زود” است. برخی از بزرگان مثل آیة الله شبیری هم محاسبات موسسه لوا را ترجیح داده اند. اخیرا هم گروهی از موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی به بررسی مستقل اذان صبح پرداختند و به نتیجه ای مشابه محاسبه لوا رسیدند. (اینجا گزارش کارشان را ملاحظه کنید (http://ijtihadnet.ir/%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%88%D9%82%D8%AA-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2/))
? البته این دو محاسبه تمام ماجرا نیست و نظریات دیگری هم هست که بعضا تا 19.5 درجه زیر افق را زمان طلوع فجر صادق و اذان صبح دانسته اند. (اینجا میتوانید توضیحات بیشتر این محاسبات و 9 نظریه مختلف را ببینید (https://intime.ir/doc.html#calculation))
? خب در این وضعیت کم کم معلوم میشود چرا عده ای اصرار به احتیاط دارند: فرض کنیم اذان تلویزیون ساعت 5 صبح باشد و طبق محاسبه لوا اذان ساعت 5:10 باشد، پس اگر مکلف به هرکدام از این دو معیار اطمینان داشت که خب بر اساس آن عمل میکند، ولی اگر کسی دچار شک شد و بخواهد بین این محاسبه احتیاط کند، باید سحری را تا قبل از ساعت 5 تمام کند و نماز صبح را بعد از ساعت 5:10 بخواند.
البته همانطور که گفته شد محاسبات دیگری هم هستند که اذان صبح را زودتر حساب میکنند، اگر کسی بخواهد آنها را هم لحاظ کند (خود موسسه ژئوفیزیک در سالهای دور 19:25 درجه را معیار قرار داده بود) میبایست خیلی زودتر از اذان تلویزیون دست از سحری بردارد.
♨️ عده ای از مومنین تغییر مبنای محاسبه موسسه ژئوفیزیک را در یاد دارند، برخی هم از تلاشهای موسسه لوا مطلعند یا خلاصه شنیده اند “اذان رادیو زود است” و به اذان رادیو اطمینان کامل ندارند، طبیعی است ایشان در مورد اذان صبح چند دقیقه (بین 8 تا 15 دقیقه حدودا بعد از اذان صبح نسبت به فصول سال) احتیاط کنند.
⚠️ و البته اگر این پست واضح بوده باشد، به احتمال زیاد شما هم به این جرگه ملحق شده اید (هنوز فرصت هست که متوجه پست نشوید یا بگویید اذان رادیو که اشتباه نمیشود)
#احکام #روزه #ماه_مبارک_رمضان #اذان
⭕️ آیا این اختلاف نظر در مورد زمان اذان مغرب هم هست؟
✅ پاسخ خلاصه: بله، ولی مشکلی پیش نمی آید و اگر کسی به اذان رادیو و تلویزیون بخواهد اعتماد کند نیازی به هیچ احتیاط ندارد!
? پاسخ کمتر خلاصه بعد از یک متن طولانی خسته کننده:
زمان اذان مغرب دقایقی بعد از غروب آفتاب است؛ یعنی طبق محاسبه موسسه ژئوفیزیک وقتی خورشید 4.5 درجه از خط افق پایینتر رفته اذان مغرب میشود ولی موسسه لوا میگوید زمان دقیق، وقتیست که خورشید 4 درجه زیر افق رفته است.
⭐️ پس اذان مغرب طبق محاسبه موسسه ژئوفیزیک دیرتر است، تلویزیون و رادیو هم بر اساس محاسبه این موسسه اذان میگویند، پس کسی که با شروع اذان رادیو یا تلویزیون افطاری میخورد یا نماز مغرب میخواند قطعا افطار و نمازش داخل وقت مغرب بوده است و نیازی به احتیاط نیست.
⭕️ یک نکته خیلی مهم: اینکه کدام محاسبه درست است تقلیدی نیست و خود مکلف باید پیگیر وقت اذان باشد، لذا برای مقلدین آیة الله شبیری هم تبعیت از نظر ایشان لازم نیست، مگر اینکه صرفا از گفته ایشان به اطمینان برسند محاسبه موسسه لوا دقیقتر است، و اگر هم کسی با اذان رادیو به اطمینان میرسد به همان پست قبلی اکتفا کند و اینجا را مجددا نخواند.
??? کلیپی که در این پست آمده توضیحات روشن و کامل آقای دکتر سمیعی است که موسسه لوا را برپا کرد و پیگیر مسئله تصحیح زمان اذان در ایران بود. ایشان در این کلیپ به روشنی مشکل و تلاشهایی که برای حل آن داشتند را توضیح میدهند، دوستانی که به شک افتادند دیدن این کلیپ را از دست ندهند.
? برای به دست آوردن زمان اذان صبح بر اساس محاسبات موسسه لوا، میتوانید در این سایت (https://intime.ir/) شیوه محاسبه اذان سفارشی را انتخاب کرده، و برای اذان صبح 16 درجه را وارد کنید.
#احکام #روزه #ماه_مبارک_رمضان #اذان #تفسیر_کبیر_فخر_رازی
ثبت دیدگاه