مضاعف
مضاعف دراصطلاح ولغت
حوزه علمیه حضرت بقیه الله عج – قم
استاد راهنما:
استاد شمس الدینی
پژوهشگر:
محمد حسین تقی پور
طلبه سال اول حوزه علمیه قم
بسم الله الرحمن الرحیم
چکیده
دراین مقاله سعی شده که به جزئیات مضاعف در اصطلاح ، در لغت و همچنین به زیرمجموعه های آن پرداخته شود و درک درستی را نسبت به مضاعف برای خواننده ایجاد کند.
فهرست مطالب
1 چکیده
2 مقدمه
3 فصل اول : کلیات تحقیق
3.1 گفتار اول : مباحث مقدماتی
3.1.1 تبیین موضوع
3.1.2 اهمیت و ضرورت تحقیق
3.1.3 پیشینه شناسی
3.1.4 روش تحقیق
3.1.5 سوالات تحقیق
3.2 گفتار دوم : مفهوم شناسی
3.2.1 معنای لغوی
3.2.2 معنای اصطلاحی
4 جمع بندی و نتیجه گیری
5 کتاب نامه
مقدمه
کسی که بخواهد بنویسد باید قلم داشته باشد و کسی که بخواهد بخواند باید خواندن و نوشتن بلد باشد ؛ در رابطه با حدیث و روایات عربی هم این مثال صدق می کند.
یکی از ابزار فهم و درک احادیث و قرآن ، مضاعف است که در ادامه با آن آشنا می شوید.
فصل اول: کلیات تحقیق
گفتار اول: مباحث مقدماتی
1- تبیین موضوع:
مضاعف موضوع این مقاله و یکی از زیر مجموعه های کتب صرف و نام یکی از اقسام کلمات عربی است.
مضاعف زیر مجموعه ای دارد به نام ادغام ، که با قواعد خاصی همراه است و بر برخی از کلمات عربی اجرا می شود.
2- اهمیت و ضرورت تحقیق:
یکی از ابزار های فهم زبان عربی صرف است که زیر مجموعه ی آن مضاعف قرار دارد. کسی که می خواهد در زبان عربی مجتهد باشد ، باید ابزار های اجتهاد در این زبان را به خوبی بیاموزد و در آن تحقیق کند ؛ تا بتواند مجتهد شود.
3- پیشینه تحقیق:
از کسانی که در این علم اجتهاد داشتند و درباره ی آن بحث و صحبت کرده اند را می توان سید حمید جزایری که نویسنده ی کتاب دانش صرف هستند و محمد رضا طباطبایی که نویسنده ی کتاب صرف ساده هستند را نام ببریم.
4- روش تحقیق:
نویسنده این مقاله با استفاده از مطالعه ی کتاب و دانلود پی دی اف کتاب های مختلف از اینترنت ، این مقاله را جمع آوری کرده است تا برای شما خواننده ی عزیز بیان کند.
5- سؤالات تحقیق:
سوال اصلی:
ادغام چیست ؟
سوالات فرعی:
اقسام ادغام چیست ؟
ابواب مضاعف چیست ؟
گفتار دوم: مفهوم شناسی
الف) معنای لغوی:
در لغت نامه عمید صفحه 1383سمت راست صفحه خط 7 به معنای دوچندان ، دوبرابر، دوبرابر چیزی یا بیشتر.
و درلغت نامه المنجد 2 صفحه 451 سمت راست صفحه خط آخر به معنای دو برابر
ب) معنای اصطلاحی
در کتاب دانش صرف چاپ 1395صفحه 113 خط 4 : کلمات ثلاثی به مضاعف و غیر مضاعف تقسیم میشوند و کلماتی که عین الفعل و لام الفعل آنها مثل هم باشند مانند . ودَّ مضاعف نامیده میشود.
و درکتاب صرف ساده چاپ 1385 صفحه 74 خط 8 :
فعل مضاعف ثلاثی مجرد فعلی است که عین الفعل و لام الفعل آن متماثل باشند مانند مَدَدَ (مدَّ ) عَضِضَ (عَضَّ ).
فصل دوم
ادغام چیست ؟
معنای لغوی ادغام الحاق پیوستگی و داخل کردن است و دراصطلاح نیز به معنای داخل کردن حرف ساکن در حرف همجنس متحرک پس از آن و سپس تلفظ مشدد آن حرف است مانند عَللَمَ (علَّمَ) .
اقسام ادغام چیست ؟
1 . متماثلان : در دو مورد واجب است :
مَددُ….مدُّ ، سَکَتتُ…..سَکَتُّ
2 . متقاربان : در دو حالت جایز است :
قل ربّی…..قل رَّبی ، یثَثَاقَلُ.. یثَثَاقَل.. یثثَاقل.. یثَّاقَلُ
3 . ممتنع : در 5 مورد نمی توان انجام داد :
قُووِلَ ، مِلَل ، دَدَن ، مَدَّدَ
ابواب مضاعف چیست ؟
سنضدد : سَمِعَ یَسمَعُ ،
نَصَرَ یَنصُرُ ،
ضَرَبَ یَضرِبُ
جمع بندی و نتیجه گیری:
خلاصه تمام این مقاله این است که ادغام و قواعد آن زیر مجموعه ی مضاعف بیش نیست و مضاعف زیر مجموعه ی کتب صرفی است.
اگر یک مکانیک ابزاری نداشته باشد ، هیچ کاری را به خوبی نمی تواند انجام دهد ؛ این مثال برای علم صرف و زبان عربی صدق می کند.
در نتیجه صرف و هر چه در آن است از اهمیت بسیاری برخوردار است.
كتابنامه
1 . جزایری – سید حمید – دانش صرف – نصایح – 1395 – قم – 4000
2 . طباطبایی – محمد رضا – صرف ساده – دارالعلم – 1385 – قم
ثبت دیدگاه