الْمُؤْمِنُ إِذَا كَذَبَ مِنْ غَيْرِ عُذْرٍ لَعَنَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ

دروغ زشت ترین گناه کبیره است که طبق فرمایش امام صادق علیه السلام در آدرس مذکور فقط دو جا جایز می شود نخست برای دفع شر ظالمین و دوم برای ایجاد اصلاح و دوستی میان دو نفر. دروغگو بوی گندی دارد که از قلبش خارج می شود و آسمانیان و ملکوتیان را از او بیزار و متنفر می سازد. این دروغ هر چه گسترده تر باشد و در سطح وسیعتری شایع شود مذمومتر و زشتر است و اگر از بزرگان قوم مشاهده شود زشتی و اثرات زشت آن دو چندان می شود.

اَحبُّ الامور الیک اَوسطها فی الحق

حضرت در امور اقتصادی، وظیفه حکومت را مراعات حال عموم مردم می داند، نه گروههای خاصی و هر جا ضرری متوجه عموم مردم گردد، بر حاکم لازم است با برقراری مقررات و حتی مجازات، حقوق عامه رعایت شود. به مالک اشتر می فرماید همواره کاری را در پیش گیرد که رضایت توده مردم را فراهم کند، هر چند موجب ناخشنودی خواص گردد. امام با ضمیمه کردن رضایت توده به عدالت، این نکته را بیان فرموده اند که اگر کاری به سود عموم مردم باشد، به عدالت نزدیکتر است، تا کاری که تنها منافع عده خاصی را در بر داشته باشد. حضرت به مالک می‌فرمایند یادت باشد رضایت عمومی مردم نارضایتی نزدیکانت را بی‌اثر می‌کند و خشم و ناراحتی نزدیکانت به رضایت مردم خللی وارد نمی‌کند.

یا صاحِبَیِ السِّجْنِ أَمّا أَحَدُکُما فَیَسْقِی رَبَّهُ خَمْراً

از این آیه نکات زیر قابل استخراج است

1-کرامت افراد را رعایت کنید هر چند در خط فکری شما نباشند. (زندانیان را دوستان خویش خطاب کرد)

2-در پاسخ گویی به مراجعان، باید نوبت مراعات شود. (تعبیر اوّل برای کسی است که زودتر خوابش را گفته است.)

3-بعضی از رؤیاها اگر چه از شخص غیر موحّد باشد، می تواند تعبیر مهمّی داشته باشد.

4-معبّر می تواند تعبیر خواب را بگوید هر چند ناگوار باشد.

ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلاّ أَسْماءً سَمَّیْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُکُمْ

از این آیه شریفه نکات زیر قابل برداشت است.

1-معبودهاَی غیر او واقعی نیستند، بلکه ساخته خیال مشرکان و نیاکان آنهاست.

2-بسیاری از قدرت ها، سازمان ها، مؤسسات، سمینارها، قطعنامه ها، ملاقات ها و حمایت ها و محکومیت ها و عناوین و القاب دیگر، اسم های بی مسمّی وبت های مدرن روزگار ما هستند که بشر به جای خدا، دنباله رو آنان شده است.

3-سابقه و قدمت، دلیل حقانیّت نیست.

4-عقاید آدمی باید متکی بر دلیل و برهان عقلی یا نقلی باشد.

یا صاحِبَیِ السِّجْنِ أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَیْرٌ أَمِ اللّهُ الْواحِدُ الْقَهّارُ

انسان ها سه دسته اند: گروهی قالب پذیرند، مثل آب و هوا که از خود شکلی ندارند و در هر ظرفی به شکل همان ظرف در می آیند. گروهی نفوذ ناپذیر و مقاوم هستند، همچون آهن و فولاد که در برابر فشار بیرونی ایستادگی می کنند. اما گروهی امام و راهبرند که دیگران را به رنگ حقّ درمی آورند. یوسف نمونه ای از انسان های دسته سوم است که در زندان نیز از مشرک، موحّد می سازد.

از این آیه شریفه می توان نکات زیر را دریافت نمود

1-مردم را با محبّت و عاطفه، صدا بزنید. (یوسف دو زندانی را دوست و همراه خطاب کرد)

2-انسان در برابر هم نشینان خود نیز مسئول است.