? چند نکته در مورد سجده سهو
? آنچه در سجده سهو واجب است:
نمازگزار پس از نماز بلافاصله با نیت قربت و به نیت سجده سهو، پیشانی را بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد، سر از سجده برداشته و مجددا سجده کند و سپس بنشیند و تشهد بخواند و سلام سوم نماز یعنی السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته را بگوید.
? آنچه مستحب است:
تکبیر در ابتدای سجده سهو
مثل سجده نماز، علاوه بر پیشانی سایر مواضع سجده را هم بر زمین بگذارد.
بین دو سجده بصورت کامل بنشیند.
در دو سجده ذکر بگوید، و بهتر است بگوید: «بسم الله وبالله السلام علیک ایها النبی ورحمة الله وبرکاته»
بعد از تشهد، مثل نماز، هر سه سلام را بگوید.
? مواردی که واجب نیست:
با وضو یا غسل و رو به قبله بودن
رعایت شرایط پوشش بدن، چه برای زن چه مرد
پاک بودن بدن و جای پیشانی فرد
⚠️ اگر نمازگزار سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً به جا نیاورد، معصیت کرده و بنابر احتیاط لازم، باید هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً به جا نیاورد، هر وقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد.
در هر دو صورت، لازم نیست نماز را دوباره بخواند و نماز او صحیح است.
? فقط در این موارد لازم است سجده سهو به جا آورد:
1️⃣ فراموش کردن تشهد: *
(https://t.me/darhamesh/69)اگر نمازگزار تشهّد نماز را فراموش کند و این فراموشی ادامه داشته باشد تا آن که مشغول بخشی از نماز شود که با شروع به آن شرعاً نمی‌تواند برگردد و تشهد را به جا آورد، مثلاً اگر نمازگزار در نماز ظهر در رکعت دوم، خواندن تشهّد را فراموش کند و در رکوع رکعت سوم یا بعد از آن یادش بیاید، چون نمی‌تواند برگردد و تشهد بخواند، واجب است بعد از سلام نماز سجده سهو به جا آورد.
امّا اگر بتواند برگردد، یعنی رکنی انجام نداده باشد، مثل اینکه نمازگزار در حال خواندن تسبیحات اربعه رکعت سوم متوجّه شود که تشهّد نخوانده است، در این حال باید بنشیند و تشهّد بخواند، سپس برای رکعت سوم بلند شده و دوباره تسبیحات اربعه بخواند و نماز را ادامه دهد.
2️⃣ شک بین رکعت چهارم و پنجم یا شک بین رکعت چهارم و ششم:
اگر نمازگزار در نماز چهار رکعتی بعد از وارد شدن به سجده دوم، شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، یا شک کند که چهار رکعت خوانده یا شش رکعت، باید بنا بگذارد که چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز، واجب است سجده سهو انجام دهد.
3️⃣ سخن گفتن سهوی در نماز:
اگر نمازگزار در بین نماز، سهواً حرف بزند و سخنی بگوید که ذکر محسوب نشود، مثلاً اشتباهاً یا به خیال آن که نماز تمام شده با کسی حرف بزند یا کلمه‌ای بگوید، بعد از سلام نماز، بنابر احتیاط واجب، باید سجده سهو انجام دهد.
سبق لسان که نوعی لغزش در کلام است مثل آن که بخواهد حرف یا کلمه‌ای بگوید، اما بی‌اختیار کلمه یا حرف دیگری به زبانش بیاید، نیز بنابر احتیاط واجب، حکم سهو است.
برای صدایی که از سرفه کردن پیدا میشود، سجده سهو واجب نیست، ولی اگر سهواً ناله بکند یا «آه» بکشد یا «آه» بگوید، بنابر احتیاط واجب، باید سجده سهو نماید.
4️⃣ سلام بی جا در نماز:
اگر در جایی که نباید سلام نماز را بدهد، مثلاً در رکعت اول، اشتباهاً و سهواً سلام بدهد، بعد از نماز، بنابر احتیاط واجب باید برای سلام بی‌جا، سجده سهو انجام دهد.
5️⃣ علم اجمالی به کم یا زیاد شدن سهوی افعال یا اجزای نماز:
اگر نمازگزار به طور اجمالی بداند که در نماز یا چیزی را اشتباهاً کم کرده یا اشتباهاً زیاد کرده و نمازش هم صحیح باشد، مثلا شکش در مورد رکن نماز نباشد، بنابر احتیاط واجب باید سجده سهو انجام دهد.
به عنوان مثال اگر نمازگزار به طور اجمالی بداند در نماز صبح یا در رکعت اول سهواً یک سجده انجام داده است یا در رکعت دوّم، سهواً سه سجده به جا آورده است، در این صورت نماز صحیح است چون یک سجده به تنهایی رکن نیست که زیاد یا کم بودنش نماز را باطل کند، در این حال احتیاط واجب آن است که سجده سهو انجام دهد. (هرچند اگر هر کدام از این دو مورد، به طور مشخص اتّفاق افتاده بود، مثلا فقط یقین داشت یک سجده را فراموش کرده، سجده سهو واجب نبود.)
? در چه مواردی سجده سهو مستحب است؟
1️⃣ ایستادن یا نشستن بی‌جا در نماز
2️⃣ اگر سجده را فراموش کند و شرعا نتواند برای انجام سجده برگردد (بعلت اینکه وارد رکن بعدی مثل رکوع رکعت بعد) شده باشد.*
(https://t.me/darhamesh/69)3️⃣ هر زیادی سهوی که رکن نباشد، مثلا ذکری را در غیر محل آن بگوید.
4️⃣ هر ایجاد نقص سهوی که رکن هم نباشد، در صورتی که شرعا نتواند برگردد و مجددا انجام دهد، مثلا در رکعت سوم تسبیحات اربعه را نخواند و در رکوع یا بعد از آن بفهمد که آن را نخوانده است.
* یک نکته مهم در مورد فراموشی تشهد و سجده:
? اگر نمازگزار یک سجده را فراموش کند و چنانکه گذشت امکان انجام آن نباشد، واجب است آن سجده را فوراً بعد از نماز، قضاء نماید، و اگر تشهّد را فراموش کند و چنانکه گذشت امکان انجام آن نباشد، احتیاط مستحب است آن را بعد از نماز، سجده یا تشهد فراموش شده را قضاء نماید، یعنی یک سجده یا یک تشهد – با رعایت شرایط نماز مثل پاک بودن بدن و لباس و غیره – انجام دهد.
در قضای سجده، یک سجده با ذکر واجب کافی است و تشهد و سلام ندارد، در قضای تشهد هم فقط تشهد خوانده میشود و سلام هم ندارد.
ثبت دیدگاه