بسم الله الرحمن الرحیم
پژوهش سال تحصیلی1401-1402
موسسه پژوهشی معالم
مدرسه علمیه بقیه الله (عجل الله فرجه الشریف )
پژوهشگر : حسین نظرپور
باتشکر از معاون پژوهش استاد علوی لاجوردی
نماز و نماز گزار
ایات
در سوره طه، آيه 14 خداوند می‌فرماید: «وَأَقِمِ الصَّلَوةَ لِذِکْرِى»؛ نماز را برپادار تا به ياد من باشى و ياد خدا مايه آرامش دل‌ها است «الا بذكر الله تطمئن القلوب؛ آگاه باشيد تنها با ياد خدا دل‌ها آرامش میيابد».[۳]
در سوره عنكبوت، آيه 45 خداوند می‌فرماید: «إِنَّ الصَّلَوةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَر»؛ همانا نماز از زشتى‌ها و گناه بازمیدارد.
در سوره بقره، آيه 45 به يارى جستن از نماز برای طی نمودن مسير تکامل توصیه شده: «وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلَوةِ وَ إِنَّهَا لَکَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَـشِعِينَ؛ از شکيبايى و نماز يارى جوييد، و به راستى اين کار گران است، مگر بر فروتنان».
در سوره مومنون، آيه1ـ2 خداوند نماز را موجب رستگاری انسان می‌داند؛ «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون × الَّذِينَ هُمْ فِى صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ؛ به راستى که مؤمنان رستگار شدند × همانان که در نمازشان فروتنند».
در سوره نور، آیه 56 آمده که نماز موجب جلب رحمت خدا می‌گردد: «وَاقیمُواالصَّلاةَ وَاتواالزَّكاة وَاَطیعُواالرَّسوُلَ لعَلكُمْ ترْحَمُونَ؛ و نماز را برپا دارید و زكات بدهید و رسول را اطاعت كنید تا مشمول رحمت شوید»
روایات
نماز و پایه های دین
امام باقر (ع ) : بنی الاسلام علی خمس : الصلوه و الزکوه و الصوم و الحج و الولایه
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
(کافی ، ج ۲، ص ۱۷ )
اهل بیت (ع) و اقامه نماز
امام حسین (ع ) : “الذین ان مکنا هم فی الارض اقاموا الصلاه ” قال : هذه فینا اهل البیت
(در تفسیر آیه ) “کسانی که اگر ما به آنها در زمین قدرت و حکومت دهیم ،
نماز را به پا می دارند” فرمود: این در مورد ماخاندان اهل بیت است .
( بحار الانوار، ج ,۲۴ ص ۱۶۶ )
نماز آخرین توصیه انبیاء
امام صادق (ع ) : احب الاعمال الی الله – عز وجل – الصلوه و هی اخر وصایا الأنبیاء
نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیتهای پیامبران الهی است .
(میزان الحکمه ، ج ۵، ص ۳۹۷ )
جایگاه نماز
پیامبر (ص ) : موضع الصلوه من الدین کموضع الرأس من الجسد
جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است .
(کنز العمال ، ج ۷، حدیث ۱۸۹۷۲ )
کلام امام خمینی
در اسلام از نماز، هیچ فریضه اى بالاتر نیست. چه طور نماز را اینقدر سستى مى کنید در آن؟ از نماز همۀ این مسائل پیدا مى شود. شما پرونده هایى که در دادگسترى ها، در جاهاى دیگر، دادگاهها هست، بروید ببینید. از نمازخوان ها ببینید پرونده هست آنجا؟ از بى نمازها پرونده هست. هرچه پرونده پیدا کنید، پروندۀ بى نمازهاست. نماز پشتوانۀ ملت است. سیدالشهدا در همان ظهر عاشورا، که جنگ بود و آن جنگ بزرگ بود و همه در معرض خطر بودند، وقتى یکى از اصحاب گفت: ظهر شده است، فرمود که «یاد من آوردید، یاد آوردید نماز را و خدا تو را از نمازگزاران حساب کند.» و ایستاد همانجا نماز خواند؛ نگفت که ما مى خواهیم جنگ بکنیم. خیر، جنگ را براى نماز کردند…نماز یک کارخانۀ انسان سازى است. فحشا و منکر را نماز، نماز خوب فحشا و منکر را از یک امّتى بیرون مى کند. اینهایى که در این مراکز فساد کشیده شده اند، اینها، آن بى نمازها هستند. نمازخوان ها در مساجدند و مهیّایند براى خدمت. مسجدها را خالى نکنید، تکلیف است امروز. امروز یک روزى است استثنایى. ما در یک مقطع از عصر واقع شده ایم که استثنایى است. ما با ذکر خدا، با اسم خدا پیش بردیم و نماز بالاترین ذکرخداست
کلام رهبری
اقامه نماز فقط این نیست که صالحان، خود نماز بگزارند؛ این چیزی نیست که بر تشکیل حکومت الهی متوقف باشد؛ بلکه باید این ستون دین در جامعه به پا داشته شود و همه کس با رازها و اشاره های آن، آشنا و از برکات آن برخوردار گردند. درخشش معنویت و صفای ذکر الهی، همه آفاق جامعه را روشن و مصفا کند؛ و تن ها و جان ها با هم به نماز بشتابند و در پناه آن طمأنینه و استحکام یابند. نماز، رکن اصلی دین است و باید اصلی ترین جایگاه را در زندگی مردم داشته باشد. حیات طیبه انسان، در سایه حاکمیت دین خدا، وقتی حاصل خواهد شد که انسان ها دل خود را با یاد خدا زنده نگه دارند و به کمک آن بتوانند با همه جاذبه های شر و فساد مبارزه کنند و همه بت ها را بشکنند، و دست تطاول همه شیطان های درونی و برونی را از وجود خود قطع کنند. این ذکر و حضور دائمی فقط به برکت نماز حاصل می شود و نماز درحقیقت، پشتوانه مستحکم و ذخیره تمام نشدنی در مبارزه ای است که آدمی با شیطان نفس خود که او را به پستی و زبونی می کشد، و شیطان های قدرت که با زر و زور، او را وادار به ذلت و تسلیم می کنند، همیشه و در همه حال دارد.
داستان
هنگامى که امام على علیه السّلام در جنگ صفّین سرگرم نبرد بود، در میان هر دو صف کارزار، مراقب حرکت و وضعیّت خورشید بود (تا ببیند چه وقت به وسط آاسمان مى رسد تا نماز ظهر را بخواند)
ابن عبّاس عرض کرد: یا امیرالمؤ منین ، این چه کارى است که مى کنید ؟
حضرت فرمود: منتظر زوال هستم تا نماز بخوانیم
ابن عبّاس گفت : آیا حالا وقت نماز است با وجود اینکه سرگرم پیکار هستیم ؟
امیرالمومنین (ع ) فرمود: جنگ ما با ایشان بر سر چیست ؟ تنها به خاطر نماز است که با آنها نبرد مى کنیم .
سفینة البحار،ج 2 ص 43.
نتیجه
با توجه به تاکیدات بسیار امامان و معصومین به برپایی نماز و خواندن نماز در هر شرایطی معلوم میشود که نماز تاثیرات بسیار فراوانی بر انسان می‌گزارد که اگر ما به صورت مداوم و جدی به آن عمل کنیم میتوانیم به آن نتایج دست پیدا کنیم
پس باید سعی خود را بکنیم که در برپایی نماز کوتاهی نکنیم و نماز را سبک نشماریم زیرا در روایت معروف امام صادق علیه السلام آمده است:«إِنَّهُ لَا ینَالُ شَفَاعَتَنَا مَنِ اسْتَخَفَّ بِالصَّلَاةِ»«شفاعت ما شامل کسی که نماز را سبک بشمارد، نمی شود»
که با اراده و کمک طلبیدن از حضرات معصومین میتوانیم به این امر مهم دست پیدا کنیم و با توجه به تاثیرات آن دنیا و آخرت خود را تضمین کنیم .
موسسه پژوهشی معالم
زیر نظر حوزه علمیه بقیه الله عج قم
تحت اشراف حضرت ایت الله ناصری دامت برکاته
پیام رسانهای ایتا و تلگرام
@maalemqom
وبسایت
www.mnj.ir
www.maalemqom.ir
ثبت دیدگاه