نسخ وجوب

 نسخ یعنی اینکه حکم قبلی با بیان جدیدی که رسیده ، رفع شود .

اصل بحث : بحث ما در این فصل این است که اگر ابتدا مولی چیزی را واجب کند و سپس و با گذشت مدت زمانی و با بیانی جدید ، وجوب را رفع کند ، آیا اصل جواز عمل باقی می ماند یا خیر ؟

مثال : خداوند در صدر اسلام ، واجب کرد که اگر مسلمانان قصد نجوی [ گفتگوی خصوصی] با پیامبر ﷺ را داشتند ، صدقه دهند : « يا أيها الذين آمنوا إذا ناجيتم الرسول فقدموا بين يدى نجواكم صدقة ذلك خير لكم و أطهر فإن لم تجدوا فإن الله غفور رحيم » .

پس از آمدن این آیه ، به جز علی ابن ابیطالب بسیاری از مردم از نجوی و حتی از پرسیدن سؤالهای عادی خودداری کردند، در نتیجه آیه دیگری نازل و آیه قبلی را نسخ کرد : وء أشفقتم أن تقدموا بين يدى نجواكم صدقات فإذ لم تفعلوا و تـاب الله عليكم فأقيموا الصلاة و آتوا الزكاة و أطيعوا الله و رسوله و الله خبير بما تعملون » « آیا ترسیدید که پیش از نجوای خود صدقه هایی را مقدم کنید زمانی که صدقه ندادید و خداصدقه دادن باقی است یا خیر ؟ پر شما بخشید [ رفع لزوم دادن صدقه پس نماز را برپای دارید و زکات بدهید و . سؤالی که در اینجا مطرح است آن است که با رفع لزوم دادن صدقه ، آیا اصل جواز با آمـدن آیـه دوم ثابت است؟ اگر کسی که می خواست با! پیامبر ﷺ نجوی داشته باشد باز هم جایز بود صدقه دهد یا خیر ؟ در اینجا دو قـول مطرح است :

قول اول [ قول علامه حلی در کتاب « تهذیب » ] : امـر اول ، دلالت بـر بـقـای جـواز قول دوم [ قول صاحب « معالم » و « غزالی » از اهل سنت : امر اول ، دلالتی بر جواز ندارد بلکه در اینجا رجوع میکنیم به حکمی که پیش از آمدن امر اول وجود داشته است .

? امیرحسین جعفری

? منبع: الموجز فی اصول الفقه

? موسسه پژوهشی معالم

(زیر نظر حوزه علمیه بقیةالله قم

تحت اشراف حضرت آیت‌الله ناصری دامت‌برکاته)

پیام رسانهای ایتا و تلگرام

@maalemqom

پیام رسان واتس آپ

https://chat.whatsapp.com/GBccMtJ8NOJG7YKFIPWQz7