بسم الله الرَّحمن الرَّحیم
عزاداری و احیاء شعائر
یک آیة:
ذَٰلِكَ وَمَنْ يُّعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ
این است [برنامه های حج و حدود و مقرّرات خدا] و هر کس شعایر خدا را بزرگ شمارد، بدون تردید این بزرگ شمردن ناشی از تقوای دل هاست
سورة مبارکة الحجّ؛ آیة کریمة 32
یک روایت:
قال الصّادق علیه السّلام:
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی جَعَلَ فیِ النّاسِ مَنْ یَفِدُ اِلَیْنا وَ یَمْدَحُنا وَ یَرْثی لَنا
امام صادق علیه السّلام می فرمایند: خدا را سپاس که در میان مردم ، کسانی را قرار داد که به سوی ما می آیند و بر ما وارد می شوند و ما را مدح و مرثیه می گویند
(وسائل الشیعه ، ج ۱۰ ، ص ۴۶۹)
کلام حضرت امام خمینی رضوان الله تَبارَکَ وَ تَعالی عَلَیه:
دست اهل منبر را، دست علما را بستند و نگذاشتند که اینها تبلیغات خودشان را بکنند؛ و آنها تبلیغات را از آن طرف شروع کردند، و ما را به عقب راندند و تمام مخازن ما را به چپاول بردند. در زمان محمدرضا هم به همین معنا، منتها با فرم دیگر، به فرم دیگر، نه با آنطور سرنیزه، به یک جور دیگر، این طایفه را مىخواستند کنار بگذارند. حالا هم همان ها [هستند] منتها جوان هاى ما را بازى مى دهند. همان مساله است. همان مساله زمان رضاخان است که مجالس را او قدغن کرد. حالا یک دستهاى آمدهاند مى گویند که نه، دیگر روضه نخوانید! نمى فهمند اینها که روضه یعنى چه. اینها ماهیت این عزادارى را نمى دانند چیست. نمىدانند که این نهضت امام حسین آمده تا اینجا، تا این نهضت را درست کرده (صحیفه امام؛ ج 10؛ ص 315)
کلام مقام معظم رهبری مدَّظلُّه الشَّریف
این را هم من در مورد تبلیغ در دوران محرّم – که حالا در پیش هست – عرض بکنم که بعضی حالا ممکن است بگویند شما میخواهید نهضت امام حسین را بیان بکنید، خیلی خب، بروید بیان کنید، دیگر روضه‌خوانی و گریه و زاری و اینها چیست؟ بروید بنشینید بیان کنید که حضرت این کار را کردند، این کار را کردند، هدفشان هم این بود. این، خیلی فکر خطائی است، نگاه غلطی است. این عاطفه‌ی نسبت به اولیاء خدا، اولیاء دین، این پیوند عاطفی، پشتوانه‌ی بسیار ارزشمند پیوند فکری و پیوند عملی است. بدون این پشتوانه، خیلی سخت میشود در این راه حرکت کرد. این پیوند عاطفی، خیلی مهم است. اینی که امام راحل (رضوان اللَّه علیه) فرمودند عزاداری به سبک سنتی، این یک حرف از روی عادت نبود؛ حرف بسیار عمیقی است؛ ژرف‌نگرانه است. ببینید در قرآن نسبت به اولیاء الهی سه تعبیر وجود دارد:
یک تعبیر، تعبیر ولایت است؛ «انّما ولیّکم اللَّه و رسوله و الّذین امنوا الّذین یقیمون الصّلوة و یؤتون الزّکوة و هم راکعون»؛ بحث ولایت. معلوم است که پیوند، ارتباط، معرفت، اینها داخل در زیرمجموعه‌ی ولایت است.
یک بحث، بحث اطاعت است؛ «اطیعوا اللَّه و اطیعوا الرّسول و اولی الامر منکم»؛ اطاعت رسول و اطاعت اولی الامر. این، در عمل است. در میدان عمل باید اطاعت کرد، پیروی کرد.
اما یک بحث سومی وجود دارد و آن، بحث مودت است. «قل لا اسئلکم علیه اجرا الّا المودّة فی القربی». این مودت چیست دیگر؟ ولایتِ اینها را داشته باشید، اطاعت هم از اینها بکنید؛ مودت برای چیست؟ این مودت، پشتوانه است. اگر این مودت نباشد، همان بلائی بر سر امت اسلامی خواهد آمد که در دورانهای اول بر سر یک عده‌ای آمد که همین مودت را کنار گذاشتند، بتدریج اطاعت و ولایت هم کنار گذاشته شد. بحث مودت خیلی مهم است. این مودت، با این ارتباطات عاطفی حاصل میشود؛ ماجرای مصیبتهای اینها را گفتن، یک جور ایجاد ارتباط عاطفی است؛ ماجرای مناقب اینها و فضائل اینها را گفتن، یک جور دیگر پیوند عاطفی است.
بنابراین، این عزاداریهائی که انجام میگیرد، این گریه و زاریای که میشود، این تشریح حوادث عاشورا که میشود، اینها چیزهای لازمی است. یک عده از موضع روشنفکری نیایند بگویند آقا، اینها دیگر لازم نیست. نه، اینها لازم است؛ اینها تا آخر لازم است؛ همین کارهائی که مردم میکنند (بیانات مقام معظم رهبری مدَّظلُّهُ الشَّریف در جمع طلاب و روحانیون آذر 88)
نتیجه گیری:
شعائر در لغت به معنی اعلام حسی به همراه ابراز است؛ هر دین و مذهبی توسُّط شعائر از سائر دین ها به همراه مذهب ها متمایز هستند فلذا دین مبین مقدَّس إِسلام با شعائر خودش از سائر ادیان و فرق و مذاهب متمایز است؛ هر نماد دین مبین مقدَّس إِسلام اعلام حسّی برای یک آموزه دینی مذهبی است. مثلاً اذان به یک شعار توحیدی در دین مبین مقدَّس إِسلام اعلام کننده آموزه دینی نماز به همراه اعلام تعهُّد به مکتب مبین مقدَّس وحی خداوند تَبارَکَ وَ تَعالی است. در هر کدام یک از مسائل دینی مذهبی باید یک شعیرة مقدَّسة ای باشد تا اعلام مسئله ای دینی مذهبی فرماید فلذا با توجُّه به اینکه عزاداری یک مسئله بسیار مهم توصیه شده به ما شیعیان در دین مبین مقدَّس إِسلام به همراه مذهب مبین مقدَّس شیعه است باید به عزاداری برای حضرات محترم و بزرگوار أَهل البیت عصمت و طهارت علیهم أَفضل صلوات المصلّین نهایت توجُّه باشد فلذا باید برای عزاداری شعائری باشد تا اعلام عزاء فرمایند.
سجّاد باقری پایه شش
(موسسه پژوهشی معالم)
( زیر نظر حوزه علمیه بقیت الله «عجل الله تعالی فرجه الشریف» قم ، تحت اشراف حضرت آیت الله ناصری «دامت برکاته» )
پیام رسانهای ایتا و تلگرام
@maalemqom
وبسایت
www.mnj.ir
www.maalemqom.ir
ثبت دیدگاه