شرح خطبه 220 نهج البلاغه
موضوع: سلوک الی الله+عبادت گاهی با توقف همراه است+پویایی در مسیر دین+عقل، عنصر محوری سلوک+مقامات اخروی سالک+ثبات قدم،نتیجه سلوک است+به کار گرفتن قلب مهمتر است از به کاررفتن ذهن و جسم
بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه خطبه ۲۲۰ :
از کتاب فیض الاسلام ۲۱۰ :
موضوع : در وصف سالکین
/ سالک در مسیر الی الله، عقل خود را احیا میکند.
« قد اَحیا عقلَهُ »
اولین عنصر کلیدی الی الله عقل است.سلوک منهای عقل تصوف و عرفان حلقه می شود.
/ سالک نفس سرکش خود را میرانده.
« و اَماتَ نفسَهُ »
نفسی که نهی شده نفس شهوترانی و نفس پروری ست. وگرنه خود نفس یک نعمت بزرگ الهی ست.
/ سالک در مسیر عبادت واطاعت آرام گوشت او ذوب شده . جسم نحیفی پیدا می کند.« حتیٰ دَقَ جلیلَه »
/ تندی اخلاق او به مرور به نرم خویی و لطافت تبدیل می شود.
« ولَطُفَ غلیظَه »
هر چه بیشتر پیش رفت مهربانتر و خوش خلق تر می گردد.
/ اگر کسی بدینجا رسید در دل او نوری درخشش میزند.
« و برقَ لهُ لامِعٌ کثیرُ البَرقِ »
این جرقه نوری را خدا قرار می دهد قلب او مطمئن می شود که مسیر را درست رفته.
« یا ایها الذین امنوا اتقواللهَ یَجعَل لکم نوراً تَمشیٖ بهِ الناس »
مومنین اگر تقوا پیشه خود کنید خداوند نوری برای شما قرار می دهد که در تاریکی خود، چراغ هستید و دچار گمراهی نخواهید شد. نه تنها خود، بلکه دیگران هم از نور او راه می یابند.
/ راه واضح و روشن برای سالک مشخص خواهد شد.
« فَاَبانَ لهُ الطریق »
راه
جاودانه ست می رساند.
فقط در قیامت نیست برای دنیای سالک هم اثراتی دارد.
/ در دنیا به جایی می رسد به سبب طمأ نینه که پیدا کرده هرگز بر خود نمی لرزد.
« وثَبَتَت رِجلاهُ بِطُمانینُةِ بدنِه فی قرارِ الاَمنِ »
هر شبهه ای اورا بدر نمی کند.
هر فقری او را به کفر نمی کشد.
مصیبت حال اورا تغییر نمی دهد.
ثروت و فرزند اورا سرمست نمیکند.
پاهای او به سبب آرامش بدن ، در قرار گاه امنیت و آگاهی به ثبوت رسیده.
« یُثَبِتُ اللهُ الذینَ امنوا بالقولِ الثابتِ فی الحیواةِ الدنیا و فی الاخرة ابراهیم -۲۷ »
/ سبب همه نعمتهای دنیوی و اخروی سالک اینست که قلب خود را بکار گرفته.
« واسْتَعمَلَ قلبَهُ »
فقط فکر وعقل او مشغول نیست ،بلکه قلب هم دریافت میکند.
قلب عادت به ذکر دارد
قلب عادت به توجه دارد.
« و نَزَعنا ما فی صُدورِهِم مِن غِلٕ حجر -۴۷ »
ما از دلهای آنها خبائث را کندیم و امنیت باطنی را جایگزین کردیم
/ و سبب دیگر رضایت خداوند است. « و اَرضیٰ ربهُ »
چون در جهت رضایت خدا پیش رفته.
اللهم الرزقنا قلباً تقیاً نقیا
ثبت دیدگاه