شرح خطبه 215 نهج البلاغه
موضوع: دعای روزانه امیر المومنین+ده نعمت که باید به خاطر آنها شامر باشیم+بعضی نعمت ها برای ما عادی شده+کیفیت توبه بنی اسرائیل+عشقبازی در دعا+خدایا اعضای مرا وارث من گردان!!!!!+حرکت سریع السیر به سمت خدا
بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه خطبه ۲۱۵ :
از کتاب فیض الاسلام ۲۰۶ :
طبق انتخاب سید رضی رضوان الله علیه جزو خطبه ها آمده ولی یکی از دعاهای امیرالمومنین صلوات الله علیه می باشد.
– حمد مختص خدایی ست که الطافی را در حق ما روا داشته.
خدا را شکر میکنم از اینکه صبحی را آغاز میکنم ، که هنوز قبض روح نشدم و نعمت حیات از من گرفته نشده .
« الحمدلله الذی لمْ یُصبحْ بی میتا ولا سقیما»
اگر در شبی نعمت حیات از ما می گرفت ،با وجود اینکه وارد یک عرصه و حیات دیگری شدیم ،اما نعمت حیات دنیوی که با آن می شود قیامت و برزخ را تجهیز کرد گرفته میشد. پس شکر که زنده ام در عین حال که اشتیاق بشهادت دارم .
حمد مختص خدایی که مرا به صبح رساند در حالیکه بیمار نیستم.
– خدا را شاکرم وقتی صبح بیدار شدم ،عروق‌و شاهرگ من باز است و سکته نکرده ام.« ولا مضروباً علی عروقی بسوءٕ»
-وما را گرفتار عقوبت نکردی، فرصت توبه و راه درست رفتن را دادی.
« ولا ماخوذاً باَسوَءِ عملی»
– خدایا تورا شکر میکنم در حالی صبح کردم که ذریه و نسل من در زمین باقی مانده.
« ولا مقطوعاً دابری »
– شکر میکنم که نسبت به دینم مرتد، و نسبت به پروردگارم منکر نشدم .
« ولا مرتداً عن دینی ولا منکَراً لربی »
رابطه بین ارتداد و انکار :
بزرگترین ارتداد، منکر خدا شدن است.
یا ، ارتداد حاصل نمی شودمگر اینکه انسان پشت بخدا کند.
– حمد مختص خدایی ست که وحشت زده از ایمانم نیستم.
« ولا مُستوحِشاً مِن ایمانی »
صبح کردم در حالی که ترسی بر ایمانم ندارم.
وقتی ایمان مستحکم باشدترسی برآن ندارد
این اقرار در حد ما انسانها نیست بلکه از زبان حضرت بیان و به او اقتدا می کنیم .
اگر لو کُشفَ الغطاء صورت بگیرد بر ایمان علی افزوده نمیشود، چون به نهایت ایمان ، و به آن حق الیقین رسیده.
– شکر میکنم که در آغاز روز هنوز عقل من هست ، دیوانگی بر من عارض نشده
« ولا ملتبساً عقلی »
فهم و درک من از دین و اطرافم درک درستی هست.
– خدا را شاکرم که ما را به عذاب امتهای گذشته معذب نکرد، انان بخاطر نافرمانی به عذاب سختی گرفتار شدند.
«ولا مُعَذباً بعذابِ الاُمم من قبلی »
ما پشت به فرامین تو کردیم ، ویکی از نعمتها ی بزرگ بر ما توبه آسان است.
در امم گذشته قوم بنی اسرائیل در یکی از گناه خود به عقوبت یکدیگر کشی گرفتار شدند تا توبه آنها پذیرفته شد.
« اِنکم ظلَمتُم انفُسَکم بِاتِخاذِکم العِجلَ فَتوبوا الیٰ بارِئِکم فاقْتُلُوا اَنفُسَکم ذالکم خیرٌ. بقره -۵۴»
حدود هفتاد هزار نفر کشته شدند تا خطای گوساله پرستی و توبه آنها پذیرفته شد.
– صبح کردم در حالیکه مرا با نعمتهای متعدد مورد تفقد فرار دادی.
« اَصبَحتُ عبداً مملوکاً ظالماً لنفسی»
اقرار میکنم که عبد تو هستم و ظالم بنفس بودم.
ظلم بنفس حضرت بیان کناه نیست ، بلکه ما عَبَد ناکَ حقَ عبادَتِک ، ما عرَفناک حقَ معرفَتِک هست.
ظلم‌بنفس کردم آنگونه که باید تو را نشناختم ، بیش از آن نمی شود تو را شناخت، زیرا ذات تو قابل شناسایی نیست حتی بر پیغمبر وعلی علیهما السلام
– خدایا تو بر علیه من حجت داری، بمن رساندی ( مجازات و پاداشها ) را تشریح کردی. اما من گناه کردم هیچ بهانه ای هم ندارم .
« لک الحُجةُ علیَ ولا حُجةَ لی »
هیچ دلیل قانع کننده ای ندارم.
– من توانایی بدست آوردن چیزی را ندارم مگر آنچه را که تو بمن عطا می کنی .
« ولا اَستطیعُ ٱخُذَ الا ما اَعطَیتَنی »
نفع و ضرر نمی تواند بمن برسد مگر تو بخواهی. عالم در تسخیر توست ، آنچه تو صلاح دانستی بمن برسد ، من آنرا بدست آوردم.
– من توانایی ندارم خود را از چیزی حفظ کنم ، مگر اینکه تو مرا حفظ کنی.
« ولا أ تَقی الا ما وَقَیتَنی »
نتوانم از کناه و تمام آفات و شرور جن و انس که بدنبال من هستند خود را حفظ کنم .شاکرم که تو مرا حفظ کردی.
اللهم انی اعوذ بک آَن اَفتَقِرَ فی غِناک
خدایا تو غنی بالذات هستی و من در حکومت سرشار از ثروت فقیر باشم ، بتو پناه می برم.تو میتوانی مرا غنی کنی ، من کم بهره باشم ودستم از حقایق عالم کوتاه باشد.
تو باشی ومن همچنان گمراه ، در حالیکه هدایت گر هستی .
« اَو اَضِلَ فی هُداک »
تو حاکم و فرمانروا باشی و به من ظلمی بشود.
« اَو اُضامَ فی سلطانِک »
عالم تحت سلطنت توست و حکومتی که حاکم آن تویی ،بمن ظلم شود بتو پناه میبرم ،تویی که هوای بنده ات را داری.
خدایا بتو پناه میبرم سرکوب و مغلوب شوم در حالیکه فرمان امر بدست توست.
« اَو اُضطَهَدَ والاَمرُ لکَ »
اللهم اجٔعل نفسی اولَ کریمةٕ تَنزَعُها مـِن کرائـمی
خدایا اعضا بدن الطاف و کرائمی هستند که تو عنایت کردی اولین چیزی که از من میگیری جانم باشد . اول ودیعه که به سوی تو برمی گردد نفسم باشد.
نعمت گوش و چشم و حافظه در طول زندگـی احتـمال از بین رفتن این نعمتها هست.ولی من در خواست میکنم تا زنده ام هیچکدام را نگیر ، اعضا در اختیارم باشد ، سربار دیگری نباشم .
اولین امانتی که باز پس میگیری جانم باشد بعد همه اعضا گرفته می شود.
« اللهم اَمتِعنا باَسماعِنا و اَبصارِنا و قُوَتِنا ما اَحییتَنا واجْعَلهُ الوارثَ منا»
خدایا همه اعضا را تا زنده ایم وارث ما بگردان
وقتی زنده ایم و عضوی از کار افتاد، ما می شویم وارث آن عضو .
اما حضرت در خواست میکند اعضا وارث ما بشود.
این اعضا نعمتهایی هستند که رشد و کمال ، معرفت ما وابسته به این نعمتهاست.
قدرت بیشتر خدمت به خلق. را بیشتر می کند.
جوارح سبب رشد و رسیدن به خدا را سهل و در قیامت دست را بازتر می کند.
خدایا اولین کریمه ای که اخذ میکنی جان باشد..
دعای عرفه : ومَتِعنی بجَوارحی واجعَل سمعی وبصری الوارِثَیْنِ منیٖ
ما را از جوارح بهره مند کن و چشم و گوش را وارث ما قرار بده.
اللهم انا نعوذُ بک اَن نَذهَبَ عن قولِک
خدایا همه ما پناه می بریم بتو از اینکه از امر تو رد شده و فرمان تو پیروی نکنیم .
او نُفتَنَ عن دینِک
پناه می بریم از اینکه به فتنه افتاده ، در مسائل دینی تردید ، و تشویش ذهنی ، دین از ما گرفته شود.
او تَتابَعَ بِنا اَهواؤنا دونَ الهُدی
بتو پناه می بریم که هوای نفس ما را در مسیری که رضایت تو نیست، بسرعت حرکت بدهد.
الذی جاءَ مِن عندِک
در حالیکه هدایت از سوی تو و گمراهی از سوی شیطان است.
اللهم اختِم لنا بالسعادة
ثبت دیدگاه