حسود و حسادت
بسم الله الرحمن الرحیم
أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظيماً
يا اينكه نسبت به مردم (پيامبر و خاندانش)، بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشيده، حسد مى‌ورزند؟! ما به خاندان ابراهيم،كه يهود از آنها هستند نيز، كتاب و حكمت داديم؛ و حكومت عظيمى در اختيار آنها (پيامبران بنى‌اسرائيل) قرار داديم.
آیه ۵۴ سوره نساء
وَ قَالَ امیرالمومنین (علیه السلام): الْعَجَبُ لِغَفْلَةِ الْحُسَّاد عَنْ سَلَامَةِ الْأَجْسَاد
فرمود: شگفتا که حسودان از سلامتی خود غافل مانده اند.
حکمت ۲۲۵ نهج‌البلاغه
امام خمینی:«حسد» حالتی است نفسانی که صاحب آن آرزو کند سلب کمال و نعمت متوهمی را از غیر، چه آن نعمت را خود دارا باشد یا نه، و چه بخواهد به خودش برسد یا نه. و آن غیر از «غبطه» است، چه که صاحب آن می خواهد از برای خود نعمتی را که در غیر توهم کرده است، بدون آنکه میل زوال آن را از او داشته باشد. و اینکه گفتیم کمال و نعمت «متوهم»، زیرا که لازم نیست آن چیزی را که حسود میل زوال آن را دارد کمال و نعمت باشد فی نفسه، چه بسا چیزهایی که فی نفسه از نقایص و رذایل است، ولی حسود آن را کمال گمان کرده زوال آن را می خواهد. یا آنکه چیزی از نقایص انسانیه و کمالات حیوانیه است و حسود چون در حد حیوانیت است آن را کمال داند و زوال آن را می طلبد. مثلا در بین مردم کسانی هستند که فتّاکی و خونریزی را هنر دانند! و اگر کسی چنین باشد به او حسد ورزند. یا بذله گویی و هرزه سرایی را کمال پندارند و به آن حسد می کنند. پس میزان توهّم کمال است و گمان نعمت، نه خود آنها. مقصود آن است که شخصی که در غیر نعمتی دید، چه واقعا نعمت باشد یا نباشد، و زوال آن را مایل بود، چنین شخصی را حسود گویند.
و بدان که از برای حسد اقسامی است و درجاتی، به حسب حال محسود، و به حسب حال حسود، و به حسب حال حسد فی نفسه.
اما به حسب حال محسود، چنانچه به کمالات عقلیه یا خصال حمیده یا مناسک و اعمال صالحه یا امور خارجیه از قبیل مال و منال و عظمت و حشمت و غیر آن حسد برند، یا به مقابلات هر یک از این ها حسد برند در صورتی که کمال توهم شود.
و اما به حسب حال حسود، چنانچه حسد از عداوت یا تکبر یا خوف یا غیر آن پیدا شود از اسبابی که بعدها ذکر آن می شود.
و اما به حسب حال حسد فی نفسه، که می توان گفت درجات و تقسیمات حقیقیه حسد این است نه آن سابقیها، پس، از برای آن در جانب شدت و ضعف مراتبی است کثیره که به حسب اسباب مختلف شود، و نیز به حسب آثار اختلاف پیدا کند. ما ان شاء الله در ضمن فصولی چند اشاره به مفاسد و علاج آن به مقدار مقدور خویش می نماییم. و منه التّوفیق.
کتاب شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)
رهبری:آدمی که حسود است، بی‌نیازی پیدا نمیکند؛ طبیعت آدم حسود این است؛ و چون نسبت به برخورداری‌های افراد حسادت میکند، یک اثر طبیعی‌ای خدای متعال در این حسادت قرار داده که انسان عقب می‌افتد.
بیانات در ابتدای درس خارج فقه درباره نشاط در کارها ۱۳۹۷/۱۲/۰۵
آن شب را ، رسول اکرم در خانه ام‌سلمه بود . نیمه‌های شب بود که ام‌سلمه بیدار شد و متوجه گشت که رسول اکرم در بستر نیست . نگران شد که چه پیش آمده ؟ حسادت زنانه او را وادار کرد تا تحقیق کند . از جا حرکت کرد و به جستجو پرداخت . دید که رسول اکرم در گوشه‌ای تاریک ایستاده ، دست به آسمان بلند کرده اشک می‌ریزد و می‌گوید : ” خدایا چیزهای خوبی که به من داده‌ای از من نگیر ، خدایا مرا مورد شماتت دشمنان و حاسدان قرار نده ، خدایا مرا به سوی بدیهایی که مرا از آنها نجات داده‌ای برنگردان ، خدایا مرا هیچگاه به اندازه یک چشم برهم زدن هم بهخودم وامگذار ” .
شنیدن این جمله‌ها با آن حالت ، لرزه بر اندام ام‌سلمه انداخت ، رفت در گوشه‌ای نشست و شروع کرد به گریستن . گریه ام‌سلمه به قدری شدید شد که رسول اکرم آمد و از او پرسید : ” چرا گریه می‌کنی ؟ ” – ” چرا گریه نکنم ؟ ! تو با آن مقام و منزلت که نزد خدا داری ، این چنین از خداوند ترسانی . از او می‌خواهی که تو را به خودت یک لحظه وانگذارد ، پس وای به حال مثل من.ای ام‌سلمه ! چطور می‌توانم نگران نباشم و خاطر جمع باشم ، یونس پیغمبر یک لحظه به خود واگذاشته شد و آمد به سرش آنچه آمد .
داستان راستان 1 جلد : 1 صفحه : 111
حسادت یک احساس پیچیده است، احساسی که معمولا با حس های دیگری مثل رنجش، خشم، خصومت و اوقات تلخی همراه است، افراد در موقعیت های مختلفی از زندگی دچار حسادت می شوند. اما گاهی این حس افزایش یافته و تاثیرات منفی بر فرد و زندگی وی می گذارد.
حسودی نشانه ضعف و ناتوانی در افراد است، در واقع افراد بسیاری هستند که تنها به دلیل ضعف و ناتوانی که دارند به دیگران حسادت می ورزند. آدم حسود به راحتی قابل شناسایی است و به دلیل تغییرات رفتاری او، می توان وی را شناخت.
حسادت می تواند در مسائل مادی و غیر مادی بوده و در بسیاری مواقع زمانی پیش می آید که فرد احساس کرده که آن چه دارد کمتر از آن چه حقش است، می باشد. بنابراین اگر فردی دیگر دارای آن باشد، دچار این حس می شود.
سید محمد جواد محمدی پایه ۴
(موسسه پژوهشی معالم)
زیر نظر حوزه علمیه بقیةالله عج قم
تحت اشراف حضرت آیت‌الله ناصری دامت‌برکاته
پیام رسانهای ایتا و تلگرام
@maalemqom
وبسایت
www.mnj.ir
www.maalemqom.ir
ثبت دیدگاه