حسد، از رذایل اخلاقی ، گناهان کبیره و به معنای آرزویِ زوال نعمتها و داشته های دیگران میباشد.
یکی از راه های نفوذ شيطان در وجود آدمی همین حسد است, که این حسد موجب اختلاف بین انسان ها می شود
حسادت یک احساس مطلق نیست، بلکه مخلوطی است از خشونت و شکست. خشونتی که حسود احساس میکند مانع از رنج بیشتر او از شکست میشود.
اگر شخص حسود جلوی خشونتش را بگیرد بیشتر از شکست رنج میکشد.
چنین شخصی متوجه میشود که اگر او تمام قدرتش را هم بهکار ببرد به حق دیگری نخواهد رسید. به همین دلیل فرد دچار افسردگی شدید میشود زیرا از خودش سؤال نمیکند که به چه وسیلهای فرد مورد نظر به خوشبختی رسیده است.
۱حسد در قران
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
1قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ
2مِن شَرِّ مَا خَلَقَ
3وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ
4وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّـٰثَٰتِ فِي ٱلۡعُقَدِ
5وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ
-سوره فلق آیه ۵
۲ حسد در روایات
امام على عليه السلام :
الحَسدُ مِقْنَصَةُ إبْليسَ الكُبرى .
حسادت، دام بزرگ ابليس است.
( غرر الحكم : ۱۱۳۳ )
سخن امام خمینی(ره)
حسد از نظر امام خمینی حالتی است نفسانی که صاحب آن آروز کند سلب کمال و نعمت را از غیر، چه این که خود، دارای آن نعمت باشد یا دارا نباشد و چه بخواهد خودش به آن نعمت برسد یا نخواهد. علامه نراقی می گوید حسد:«و هوتمنی زوال نعم الله تعالی عن اخیک المسلم مماله فیه صلاح».
حسود گاهی بی عرضه و ناتوان است که هیچ کاری از او ساخته نیست، جز سوزاندن خودش و گاهی آن قدر قوی است که جهان را به آتش خود می سوزاند و گاهی نیز لئیم و پست فطرت است که نه خودش نعمت و فضیلت دارد و نه برای دیگران می خواهد و گاهی حسود شریر است که بدترین اقسام حسد است که حسد سمتگران و بعضی از ثروتمندان از همین قسم است.
ب)ریشه های حسد
علاوه بر این سر منشأ، اکثر ریشه های حسد در خود پرستی است که
شخص حسود همه چیز را برای خود می پسندد و یا در خود فروشی است که این صفت رذیله اگر در کسی یافت شود، کاری می کند که اثری از نام نیک برای کسی باقی نماند و یا در بخل است که بخیل به هیچ نعمتی از نعمت های خدا رضایت نمی دهد و جهان هستی را مورد استیضاح قرار می دهد و یا در حرص و آز است که حسد از حرص زاییده می شود و این مادر و فرزند با یکدیگر همکاری می کنند تا بشر را بی چاره نمایند.
حسود زائل شدن نعمت غیر را آرزو می کند، کینۀ صاحب نعمت را در دل دارد، عدل خدا و قسمت را عادلانه نمی داند، چنانچه حق تعالی می فرماید، حسود روبرگردان است از قسمت هایی که بین بندگانم کرده ام و غضبناک از نعمت های من. از برای حسد، اسباب بسیاری است که عمده آن، رؤیت ذُلّ نفس است. وقتی غیر خود را کامل دید، در او یک حالت ذُلّ و انکساری رخ می دهد که اگر عوامل خارجیه نباشد، حسد تولید کند و میل زوال نعمت و کمال از غیر در او پیدا می شود. علامه مجلسی (ره) موجبات حسد را منحصر کرده اند در هفت چیز: 1 ـ عداوت؛ 2 ـ تعزز؛ 3 ـ کبر؛ 4 ـ تعجب؛ 5 ـ خوف؛ 6 ـ حب ریاست؛ 7 ـ خبث طینت.
صفحه ۲۹۲ و ۲۹۳ پرتال امام خمینی ره
سخن امام خامنهای
گناهانی که انسان انجام میدهد، این تخلّفهای گوناگون، این کارهایی که ناشی از شهوترانی و دنیاطلبی و طمعورزی و حرص ورزیدن به مال دنیا و چسبیدن به مقام دنیا و بخل نسبت به داراییهای موجود در دست آدمی و نیز حسد و حرص و غضب است، به طور قطعی دو اثر در وجود انسان میگذارد: یک اثر، معنوی است که روح را از روحانیت میاندازد، از نورانیت خارج میکند؛ معنویت را در انسان ضعیف میکند و راه رحمت الهی را بر انسان میبندد. اثر دیگر این است که در صحنه مبارزات اجتماعی، آن جایی که حرکت زندگی احتیاج به پشتکار و مقاومت و نشان دادن اقتدار اراده انسان دارد، این گناهان گریبان انسان را میگیرد و اگر عامل دیگری نباشد که این ضعف را جبران کند، انسان را از پا درمیآورد. البته گاهی ممکن است عاملهای دیگری مثل یک صفت و یا کار خوب در انسان باشد که جبران کند. بحث بر سر آن موارد نیست؛ اما گناه، فینفسه اثرش این است.
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2823
داستان
امام صادق علیه السلام فرمود: بپرهیزند از حسد و بر یکدیگر حسد نورزید آنگاه فرمود: یکی از برنامههای حضرت عیسی گردش در شهرها بود. در یکی از سفرهایش یکی از اصحاب خود را که کوتاه قد بود و از ملازمین حضرت بود همراه خود برد.
در بین راه به دریا رسیدند، عیسی علیه السلام با نام خدا پا روی آب گذاشت و شروع به رفتن کرد. آن ملازم هم، سخن عیسی علیه السلام را تکرار کرد و به دنبال او بر روی آب حرکت کرد.
در وسط دریا با خود گفت: عیسی پیامبر صلی الله علیه و آله است روی آب راه میرود و من هم بر روی آب راه میروم پس برتری او بر من در چیست؟
همینکه این حرف را زد در آب فرو رفت و از عیسی علیه السلام کمک طلبید. حضرت دست او را گرفت و از درون آب بالا کشید و به او فرمود: چه گفتی که در آب فرو رفتی؟ حقیقت خیال درونی خود را گفت.
فرمود: خود را در غیر جایگاهی که خدا برایت معین نموده قرار دادی و مورد غضب خدا قرار گرفتی، پس توبه کن تا منزلت سابق را بازیابی. او توبه کرد و بر پشت سر عیسی به راه خود ادامه داد. آنگاه امام صادق علیه السلام فرمود: از خدای بترسید و از حسد پرهیز نمائید
. https://www.epubfa.ir/5-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D8%B3%D8%AF-%D9%88-%D8%B9%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA-%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%AF/
? سید عرفان سجادی
? (موسسه پژوهشی معالم)
زیر نظر حوزه علمیه بقیةالله قم
تحت اشراف حضرت آیتالله ناصری دامتبرکاته
پیام رسانهای ایتا و تلگرام
@maalemqom
وبسایت
www.mnj.ir
www.maalemqom.ir
ثبت دیدگاه